İİK m. 134 – İhalenİn Netİcesİ ve Feshİ

İİK m. 134 – İhalenin Neticesi ve Feshi

MADDE 134- İcra dairesi tarafından taşınmaz kendisine ihale edilen alıcı o taşınmazın mülkiyetini iktisap etmiş olur. İhale kesinleşinceye kadar taşınmazın ne şekilde muhafaza ve idare edileceği icra dairesi tarafından kararlaştırılır. İhalenin feshini, Borçlar Kanununun 226 ncı maddesinde yazılı sebepler de dahil olmak üzere yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer ve pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenler yurt içinde bir adres göstermek koşuluyla icra mahkemesinden şikayet yolu ile ihale tarihinden itibaren yedi gün içinde isteyebilirler. İlgililerin ihale yapıldığı ana kadar cereyan eden muamelelerdeki yolsuzluklara en geç ihale günü ıttıla peyda ettiği kabul edilir. İhalenin feshi talebi üzerine tetkik icra mahkemesi talep tarihinden itibaren yirmi gün içinde duruşma yapar ve taraflar gelmeseler bile icap eden kararı verir. Talebin reddine karar verilmesi halinde icra mahkemesi davacıyı feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahküm eder. Ancak işin esasına girilmemesi nedeniyle talebin reddi hâlinde para cezasına hükmolunamaz. 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde, ikinci fıkrada yer alan oran yüzde yirmi olarak uygulanır. İhalenin feshine ilişkin şikâyet görevsiz veya yetkisiz icra mahkemesi veya mahkemeye yapılırsa, icra mahkemesi veya mahkeme evrak üzerinde inceleme yaparak başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde görevsizlik veya yetkisizlik kararı verir. Bu kararlar kesindir. Taşınmazı satın alanlar, ihaleye alacağına mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydıyla, ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile, satış bedelini derhâl veya 130 uncu maddeye göre verilen süre içinde nakden ödemek zorundadırlar. İcra müdürü, ödenen ihale bedeli ile ilgili olarak, ihalenin feshine yönelik şikâyet sonucunda verilecek karar kesinleşinceye kadar para bankalarda nemalandırılır. İhalenin feshine ilişkin şikâyetin kabulüne veya reddine ilişkin kararın kesinleşmesi üzerine, ihale bedeli nemaları ile birlikte hak sahiplerine ödenir. İhale kesinleşmedikçe ihale bedeli alacaklılara ödenmez. Satış ilanı tebliğ edilmemiş veya satılan malın esaslı vasıflarındaki hataya veya ihalede fesada bilahare vakıf olunmuşsa şikayet müddeti ıttıla tarihinden başlar. Şu kadar ki, bu müddet ihaleden itibaren bir seneyi geçemez. İhalenin feshini şikayet yolu ile talep eden ilgili, vakı yolsuzluk neticesinde kendi menfaatlerinin muhtel olduğunu ispata mecburdur. Tescil için tapu idaresine yapılacak tebligat, şikayet için muayyen müddetin geçmesinden veya şikayet edilmişse şikayeti neticelendiren kararın kesinleşmesinden sonra yapılır.

 

Açıklamalar

·       İhalede usulsuzluk varsa şikayet yoluyla talep edilebilir.

·  İhalenin feshi ile ihale bedelinin ödenmemesi durumunda ihala kararının kaldırılması farklı konulardır.

·       İhaleye hazırlık döneminde ihalenin feshi halinde, örneğin, geçerli bir satış talebi olmadan ihale yapması nedeniyle ihalenin feshi istenebilir.

·    Bu durumda ihalenin feshinin talep edilebilmesi için kanuna aykırılıklara karşı süresinde şikayet yoluna başvurulması, bu şikayet başvurusunun reddedilmiş olması gerekmektedir.

·       İhalenin yapılmasında, örneğin taşınmazın tahmin edilen değerinin yüzde ellisini teklif eden olmadığı halde ihalenin yapılmış olması, ihalenin feshi sebebidir.

·    İhaleye fesat karıştırılması ve alıcının satılan malın esaslı niteliklerinde hataya düşmesi, alıcının aldığı malın özelliklerinde yanıltılmış olması fesih sebebidir.

·       İhalenin feshi sebebi icra mahkemesinde ileri sürülebilir. Yetkili mahkeme, satışın yapıldığı yer icra dairesinin tabi bulunduğu mahkemedir ve bu yetki kesindir.

·       İhale tarihinden itibaren 7 gün içinde istenebilir.

·    Bazı istisnai hallerde şikayet süresi, fesih sebebinin öğrenildiği tarihten itibaren başlar. Bu hallerde ihale tarihinden itibaren 1 yıl geçtikten sonra ihalenin feshi istenemez:

ü  Satış ilanı tebliğ edilmesi gereken ilgiliye ilanın tebliğ edilmemiş olması ü  Malın esaslı niteliktelerindeki hatanın sonradan öğrenilmiş olması ü  Arttırmaya fesat karıştırıldığının sonradan öğrenilmiş olması

·   İhalenin feshini isteyebilecekler: satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer, pey sürmek suretiyle arttırmaya iştirak edenler olarak sınırlı sayıda sayılmıştır.

·       Paylı mülkiyette, payı satışa çıkarılan kişi talep edebilir. Fesih isteyen ilgili, kendi menfaatini de ihlal ettiğini, yani zarar gördüğünü ispatlamalıdır.

·       İhalenin feshini talep eden kişinin yurt içinde adres göstermesi zorunludur.

·    Şikayet, yetkisiz bir icra mahkemesine yapılırsa 10 gün içinde yetkisizlik kararı vermelidir. Bu karar kesindir, istinaf yoluna başvurulabilir. Süresi içerisinde yetkili icra mahkemesine başvururarak dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesini ve kaldığı yerden şikayete devam etme hakkı vardır.

·      İhalenin feshi dava değildir, her türlü delile bakılabilir. İnceleme, duruşmalı olarak yapılır. Kamu düzenini ilgilendiren konuları icra mahkemesi kendiliğinden nazara alır.

·   Taşınmaz, alıcı adına ihalenin feshi talebinden önce tescil edilmişse, mahkeme tedbir kararı verebilir.

·    İhale kesinleşmedikçe ihale bedeli alacaklılara ödenmez. 4949 sayılı Kanun’dan önce banka teminat mektubu verilebilmekteydi. İhalenin feshi prosedürü süresinde satış bedeli bankaya yatırılarak faiz elde edilmekte veya nemalandırılmaktaydı. Red kararından sonra teminat mektubu geri alınarak ihale bedeli ödenmekteydi. Faiz geliriyle taşınmaz ihale bedelinin yarısıyla satın alınabiliyordu. Artık, ihalenin feshi talep edilse bile alıcının ihale bedelini yatırması zorunluluğu getirildi.

·     Satın alan kişi, ihale bedelini ödedikten sonra ihalenin feshi talep edilirse bu parayı geri alamayacak ve taşınmazı kullanamayacaktır.  Bu sebeple m. 134/1’de icra dairesinin taşınmazın ne şekilde kullanılacağına dair karar alabileceği belirtilmiştir.

·       Fesih talebi kabul edilirse, alıcının parası iade edilecektir. Ödeninceye kadar para nemalandırılır.

·       Karar verilinceye kadar taşınmazın alıcı adına tescili istenemez.

·   Fesih talebinin reddi halinde ihale bedelinin %10’u oranında para cezasına mahkum edilir. Karşı taraf lehine ayrıca tazminata hükmedilemez. Anayasa Mahkemesi, para cezası miktarının adil yargılanma hakkına aykırı olduğuna hükmetmiştir. (2015/18872, RG. 21.12.2018, 30632)

· Konut finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde oran, %20’dir.

·       Maddedeki “davacı” terimi, “talepte bulunan” ya da “ihalenin feshini talep eden” biçiminde anlaşılmalıdır.

·    İhalenin feshi usulden ya da sürenin geçmiş olması sebebiyle reddedilirse para cezasına hükmedilmez.

·       Karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.

·       İcra mahkemesi kararları maddi anlamda kesin hüküm oluşturmaz, ihalenin feshi talebinin reddine ilişkin kararlar şekli anlamda kesinleştiğinde kesin hüküm oluşturur.

·   İhalenin feshi kararı kesinleştiğinde, alıcı ecrimisil ödemek zorunda değildir, taşınmazdan yararlandığı şeyleri geri vermekle yükümlü değildir, m. 993.