Konkordato

  

1. KONKORDATO HAKKINDA GENEL BİLGİLER

m. 285 – 309/l maddeleri arasında düzenlenmiştir. 7101 sayılı Kanun ile iflasın ertelenmesi yürürlükten kaldırılmıştır. (673 sayılı KHK ile 2016 yılında yürürlüğe giren 669 sayılı KHK ile iflasın ertelenmesi kurumuna başvuru imkanı durdurulmuştur. Bir takip yolu değildir. Borçlunun sıfatı önemli değildir. İflasa tabi olsun olmasın, herkesin şartları oluştuğunda konkordato talep etmesi mümkündür. Borçlunun alacaklıları ile anlaşarak yargısal bir süreç dışında gerçekleştirdiği konkordatoya özel konkordato veya mahkeme dışı konkordato denir. Konkordatonun yapılma biçimine göre: tenzilat (yüzde) konkordatosu veya vade konkordatosu veya karma konkordato Yapılış zamanına göre: iflas dışı ve iflas içi konkordato İflasa tabi olmayan şahıslar için konkordato her halükarda iflas dışıdır. Yapılış amacına göre, borçların tasfiyesine yönelik konkordato ve malvarlığının tasfiyesine yönelik konkordato (m. 309/a, 309/l) Yukarıda bahsedilen tüm türler, borçların tasfiyesine yönelik konkordatodur. Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda, alacaklılara borçlunun malvarlığı üzerinde tasarruf etmek veya bu malların tamamını ya da bir kısmını 3.kişiye devretmek yetkisi verilir. Diğer konkordato türleri ile karma şeklinde yapılması mümkündür.

 

2. ADİ KONKORDATO – İFLAS DIŞI KONKORDATO

m. 285- Konkordatoya başvuru ehliyeti bakımından herhangi bir sınırlama yapılmamıştır. Herhangi bir borçlu konkordato talep edebilir. İflasa tabi olan bir borçlunun iflasına karar verilmeden önce başvurulabileceği konkordato türüdür. 1.Öncelikle borçlunun veya iflas isteyebilecek alacaklılardan birinin ATM’ye başvurarak bir konkordato projesi vererek borçları ne suretle ödemeyi teklif ettiğini belirtmesi gerekir. 2.ATM, eklenmesi gereken belgelerin eksiksiz mevcut olduğu tespit edilirse borçluya 3 aylık bir geçici mühlet kararı verir ve 1 veya 3 geçici konkordato komiseri tayin eder. Geçici mühlet süresi, borçlunun veya geçici komiserin talebiyle 2 ay daha uzatılabilir. 3.Geçici mühlet içinde borçluya kesin mühlet verilip verilmeyeceği karara bağlayacaktır. Geçici komiser, mahkemeye bir rapor sunar. Mahkemece 1 yıllık kesin mühlet verilir. Ayrıca komiser atanmasına da karar verir. Durum gerektirmediği takdirde geçici komiser görevine devam eder. Kesin mühlet kararıyla alacaklılar kurulu da oluşturulabilir. Bir yıllık kesin mühlet 6 aya kadar uzatılabilir. 4.Komiser alacaklıları toplantıya çağırır ve alacaklılar yapılacak oylama sonucu konkordatonun kabul edilip edilmeyeceği hakkında karar verir. 5. Alacaklıların konkordatoyu kabulü üzerine konkordato ATM’ye sunulur. ATM, konkordatoyu tasdik ederse konkordato hüküm ve sonuçlarını doğurur. Tenzilat konkordatosu ise belli oranlarda borçlarından kurtulur. Konkordatoya başvurulabilen haller m. 285 – nakit darlığı içinde bulunan borçlular başvurabilir. “borçlarını vadesi geldiği halde ödemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu” Nakit sıkıntısı, acz hali ile tam olarak aynı anlama gelmez. Acz halindeki gibi sürekli bir nakit darlığı aranmaz, geçici nakit darlığı yeterlidir. Ödeme güçlüğü veya ödeme güçlüğüne düşme tehlikesi olarak adlandırılabilir. m. 177- doğrudan iflas sebebi olan ödemelerin tatili halinde de konkordato talep edilebilir. Borca batık bir sermaye şirketi de konkordato talep edebilir., TTK m. 377 f. 1 Konkordato talebi ve geçici mühlet Konkordato talebinde bulunacak kişi iflasa tabi kişilerdense muamele merkezinin bulunduğu, değilse yerleşim yerinin bulunduğu yer ATM’ye dilekçe ile başvurmalıdır. Vekil tarafından yapılacak ise vekaletnamede özel yetkinin (konkordato veya sulh için) bulunması gerekmektedir. Vesayet altında ise, vesayet makamından izin alınmalıdır. Dilekçede konkordato mühleti talep edilir, bazı belgelerin varlığına bağlanmıştır, m. 286, Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik 1.Konkordato teklifi ön projesi 2.Malvarlığı durumunu gösteren belgeler (TTK’ya hazırlanması gereken son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, ara bilançılar, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri, e-defter berat bilgileri, diğer bilgi ve belgeler, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler, tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler) 3. Alacaklılar listesi, toplam alacak miktarı ve imtiyaz durumunu gösteren tablo, imtiyazlı alacakları gösteren tablo, m. 286 4.Konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktar 5.Denetim raporu ile dayanakları gösteren belgeler Alacaklının konkordato talebinde bulunması durumunda, borçlusunun ticari defterlerini, bilançosunu vs. sunma zorunluluğu yoktur, proje önermesi mümkündür. Alacaklı talebinde borçlunun belgeleri hazırlaması gereklidir, ancak masraflar alacaklı tarafından karşılanır. Konkordato talebinde bulunan, konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur, HMK m. 114 ve 115 kıyasen uygulanır. Konkordato talebi üzerine mahkeme, m. 286’da belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhal geçici mühlet kararı verir.  Mahkemenin yapacağı inceleme belgelerin eksiksiz olup olmadığı hususunda olan şekli bir incelemedir. Ön proje ve eklerinin içerik ve yerindelik bakımından incelenmesi ise geçici mühlet kararıyla birlikte atanan geçici komiser tarafından yapılacaktır. Geçici komiser, konkordatonun başarı şansı konusunda bir rapor yazar, mahkemeye verir. Olumsuz bir rapor durumunda mahkeme geçici mühlet kararını kaldırır ve iflas kararı verilir. Bu rapor için geçici mühletin sonunun beklenmesine gerek yoktur. Geçici mühlet kararıyla, mahkeme atadığı komisere ön projenin başarıya ulaşma şansının bulunup bulunmadığı konusunda 1-2 hafta içinde bir ön rapor düzenleme görevi verir. Geçici mühlet kararı, TSG ve Basın İlan Kurumu’nun resmi ilan portalında yayınlanır, m. 288 Geçici mühlet süresi 3 aydır, istisnai durumlarda en fazla 2 ay daha uzatılabilir. Geçici mühlet talebinin kabulü ve uzatılması kararlarına karşı kanun yoluna başvurulamaz. Ancak, ilanla birlikte 7 gün içinde alacaklıların itiraz hakkı bulunmaktadır. Geçici mühlet, kesin mühletin sonuçlarını doğurur. Ancak, komiserin kesin mühlet içindeki tüm görevleri ise geçici mühlet kararıyla başlamaz. Örneğin, alacaklılar kurulu oluşturulamaz. ATM, geçici mühlet kararıyla m. 297/2’de sayılan işlemlerin yasaklanması da dahil borçlunun malvarlığının muhafazası için işlemleri yapabilir. Ancak, borçlunun banka hesaplarının bloke edilmesi gibi bir tedbir kararı, özellikle tacir olan borçlunun işlerini sürdürememesine sebep olduğundan kesinlikle verilmemelidir. Bu kapsamda verilen tedbirler ihtiyati tedbir değil, geçici koruma tedbiri niteliğindedir. Geçici mühlet kararının en önemli sonucu,takiplerin durması ve yeni takip başlatılamamasıdır, m. 288, 294. Bunun bazı istisnaları vardır: Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip ve işçi ve nafaka alacakları için takip yasağı Geçici mühlet kararı verilirken aynı anda geçici komiser de atanır. Gerektiğinde 3 komiser de atanabilir. 3 kişi seçilmesi halinde, biri bağımsız denetçi olmalıdır, m. 287/3. Bir diğerinin de hukukçu olması tercih sebebi sayılmıştır. Konkordato komiserinin nitelikleri yönetmelikle belirlenir, Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik. Kesin mühletin verilmesi, uzatılması ve kaldırılması Kesin mühletin verilmesinin tek şartı, konkordatonun başarıya ulaşma ihtimalinin bulunmasıdır. Komiserin incelemesi sonucunda mahkemenin kesin mühlet kararı vermesi için komiserin raporunu ve alacaklıların itirazlarını dikkate alır ve borçlunun ödeme kabiliyetini tekrar kazanması amacına hizmet etmesi yolunda kuvvetli bir ihtimalin varlığına kanaat getirmesi gerekir. Mahkeme bu konudaki kararına re’sen karar verir. Çekişmesiz yargı işidir ve mahkeme basit yargılama usulüne göre inceler. Duruşmadan önce komiser raporunu sunmalıdır, duruşmada bulunması hakimin takdirine bırakılmıştır. Kesin mühlet koşullarının oluşup oluşmadığına dair bilirkişi raporu alınmasına gerek yoktur. Mahkeme kararını azami 5 ay içinde vermek zorundadır, m. 289. Gerekli şartların bulunmadığı kanaatine varırsa ve komiser raporu da bu yöndeyse borçluya kesin mühlet verilmez. Kanunda açık bir hüküm olmamakla beraber, kesin mühlet talebinin reddine karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Mahkeme, konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğu kanaatine varırsa, borçluya 1 yıllık kesin mühlet verir, m. 289 Yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektirecek bir durum yoksa, eski komiser görevine devam eder. 1 yıllık sürenin yetmeyeceği anlaşılırsa bu kesin süre bitmeden önce komiser veya borçlunun talebiyle borçluya 6 aya kadar ilave mühlet verilebilir, m. 289. Süre uzatımından önce alacaklılar kurulunun görüşü de alınır. Kesin mühlet talebinin kabulü ile kesin mühlet talebinin kaldırılması talebinin reddine ilişkin kararlara karşı kanun yolu kapalıdır. Geçici mühlet kararı ve bu sürenin uzatılmasına ilişkin kararına karşı da kanun yolu kapalıdır, m. 287. Kesin mühlet talebinin reddine karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Kesin mühletin uzatılması kararına karşı kanun yoluna başvurulup başvurulmayacağı konusunda açık bir hüküm yoktur. Açık bir yasaklama olmadığından başvurulabileceği savunulabilir. Kesin mühlet, m. 288’e göre ilan eder. Alacaklıların alacaklarını kaydetmesi için ilandan itibaren 15 günü vardır. Alacaklarını kaydetmeyenler, konkordato projesinin müzakerelerine katılamayacaklardır, m. 299. Bilançoda kayıtlı alacaklılar bu yaptırımdan muaftır. İlanın birer sureti, adresi belli olan alacaklılara postayla gönderilir, m. 299 Mühletin Alacaklılar Bakımından Sonuçları, m. 294 Tüm takipler durur, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez, m. 294. İhtiyati haciz kararları uygulanmaz, hiçbir icra takip işlemi yapılmaz, m. 51. Ancak, bazı istisnaları vardır: Borçluya karşı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte bulunmak mümkündür. Ancak bu takiplerde de muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleşemez, m. 296. m. 206’da belirtilen alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir ve daha önce başlanmış takiplere devam edilebilir. Konkordato, rehinle temin edilmiş alacaklar dışında faiz işlemesini durdurur, m. 294. Ancak, konkordatoda açıkça alacaklara faiz işleyeceği hüküm altına alınabilir. Takas yasağı ve takasa itiraz hakkındaki hükümler borçlunun taraf olduğu alacaklar için de uygulama alanı bulur. Hacizli mallar için m. 186 uygulanır. Konkordato mühletinin verilmesinden önce müstakbel bir alacağın devri sözleşmesi yapılmış ve alacak mühletin verilmesinden sonra doğmuş ise devir hükümsüzdür. Konusu para olmayan alacaklar, para alacağına çevrilerek komisere bildirilir. Borçlu, komiserin onayıyla taahhüdün aynen ifasını üstlenmekle serbesttir. Mühlet içinde iflas davası açılamaz. Mühlet kararının borçlunun taraf olduğu davalara bir etkisi yoktur. Takip yasağına getirilen istisnalar, haciz yoluyla takip için geçerlidir. İflas yoluyla takip yasağı, söz konusu alacaklar için de mutlak olarak geçerlidir. Mühletin Borçlu Bakımından Sonuçları, m. 297 Borçlunun tasarruf yetkisi sınırlıdır. Bazı tasarrufları hiç yapamaz, bazı tasarrufları ise komiserin izni ile yapabilir. Mühlet içinde komiserin onayıyla akdedilen sözleşmelerden doğan borçlar, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda ve sonraki iflasta masa borcu sayılır, m. 308. Borçlu, mahkemenin izni dışında, mühletin ilanından itibaren rehin ve ipotek tesis edemez, taşınmaz satamaz, işletmeyi devredemez ve takyit edemez, kefil olamaz ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz, bunlara ilişkin sözleşmeler mutlak olarak batıldır, m. 297. Bu işlemler dışında, komiserin onayı olmadan yapılan işlemler geçerlidir, bu işlemlerden doğan alacaklar konkondartoya tabi olur, m. 308. Bu işlemlerle alacaklılar zarara uğrar ise, komiser bu durumu rapor ederek mahkemeden mühletin kaldırılmasını isteyebilir. Mühletin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları, m. 296 Borçlunun konkordatoya müracaat ettiği takdirde sözleşmenin hükümsüz kalacağına dair hükümler uygulanmaz, m. 296. Uygulanmaz ifadesi, BK’daki geçersizlik olarak anlaşılmalıdır. Borçlu, tarafı olduğu ve konkordatonun amacına ulaşmasına engelleyen sürekli borç ilişkilerini komiserin uygun görüşü ve mahkemenin onayıyla herhangi bir zamanda sona erecek şekilde feshedilir. Rehinli Alacaklılarla Müzakere ve Borçların Yapılandırılması, m. 308/h Borçlunun her rehinli alacaklı ile ayrı anlaşma yapmasına imkan tanımaktadır. Tüm rehinli alacakları kapsayacak yeknesak bir teklif yapılması mümkün değildir. Alacaklıların tümünün muvafakati aranmaz. Onay vermeyen alacaklılar, sözleşmede kararlaştırılan temerrüt faiz oranı uygulanmak suretiyle diğer rehinli alacaklılarla yapılan anlaşmalardan en uzun vadelisine tabi olmaktadır. Teklifin geçerliliği, adi alacaklılarla yapılan konkordatonun tasdik edilmesi şartına bağlıdır. Alacaklı, ön projede belirtmek suretiyle rehinle temin edilmiş borçları yapılmasını talep edebilir, m. 308/h. Bunun üzerine komiser, kesin mühlet içinde rehinli alacaklıları davet eder. Ortak bir metin üzerine görüşülebilir, ancak mutlaka böyle bir zorunluluk yoktur. Müzakere ve müzakereyi takip eden 7 günlük iltihak süresi içinde rehinli alacaklılar alacak miktari ile itibariyle 3te 2yi aşan bir çoğunlukla önerileri kabul eder ve anlaşma sağlanırsa komiser anlaşmayı tutanağı geçirir ve alacaklıların imzalarını alır. Rehinli alacaklılarla yapılan anlaşmanın tüm rehinli alacaklıları bağlayıcılığı konkordatonun kabul ve tasdik edilmesine bağlıdır. 3te 2yi aşan rehinli alacaklı ile yeniden yapılandırma anlaşmasına varıldığı durumda, borçlu ile anlaşamayan rehinli alacaklılar, taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan temerrüt öncesi faiz oranı uygulanmak suretiyle diğer rehinli alacaklılarla yapılan anlaşmalardan en uzun vadelisine tabi olacaktır. Rehinli alacaklılardan birisi, rehinli alacağa ilişkin anlaşmanın feshini sağlayabilir. Konkordatonun tasdikinden sonra rehinli alacaklılardan birisi anlaşmanın feshini sağlayabilir. Ödeme yapılmaması halinde konkordatonun kısmen feshi istenebilir, m. 308/e Bu durumda çoğunluk, 3te 2nin altına düşerse anlaşma tüm rehinli alacaklılar bakımından zorunlu olmaktan çıkacaktır. 2 halde kesin mühlet kaldırılmalıdır: 1.Borçlunun mali durumunun düzelmesi, m. 291 2.m. 292’deki hallerden birinin varlığıdır. (borçlunun malvarlığının korunması için iflasın açılmasının gerekli olması veya konkordatonun başarıya ulaşamayacağının anlaşılması, m.297’deki yasak işlemleri mahkemenin izni olmadan yaparsa veya borçlunun alacaklıları zarara uğratmak amacıyla hareket ettiği anlaşılıyorsa, sermaye şirketi veya kooperatif borca batık olduğu halde konkordato teklifinden ferağa ederse) Bu hallerin varlığında komiser durumu mahkemeye bildirir ve mühletin kaldırılmasını ister. Kaldırılmadan itibaren mühlet boyunca işleyen faizlerin alacaklıları ödenmesi gerekecektir. Kesin mühletin kaldırılması yoluna karşı kanun yoluna müraacatın yasak olduğuna dair bir hüküm bulunmamaktadır. Konkordato komiseri Komiserin nitelikleri, yönetmelikle belirlenir. Birden fazla komiser atanması halinde mahkeme bu kişilerin de görev ve yetkilerini belirlemelidir. Komiser atanmasına ilişkin karar, çekişmesiz yargı işidir, istinaf yoluna başvurulabilir. Borçlu veya alacaklılar kurulu, komiserin azlini ve yerine yeni bir komiser atanmasını isteyebilir. Komiser, konkordato işine münhasır olan bir icra organdır, hukuki statüsü ve fonksiyonu bakımından icra ve iflas müdürüne benzemektedir. İcra ve İflas müdürüne ilişkin m. 8,10,11.’de belirtilen yükümlülükler geçerlidir, m. 290/3 Görevleri: 1.Borçlunun tasarruflarını denetlemek ve işlemlere katılmak, m. 290/1/b 2.Borçlunun malvarlığının defterini tutmak, m. 298 Komiser, borçlunun mallarının defter değerini belirlerken kural olarak piyasadaki rayiç değerleri ve devam etmekte olan bir işletmedeki değerleri esas almalıdır. Ancak, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda malların tasfiye değerleri esas alınır. Rehinli malların değerinin takdiri önem arz etmektedir. Komiser, bu takdire ilişkin kararını alacaklıların incelemesine sunmak zorundadır. Rehinli alacakların kıymet takdiri, gayrimenkul değerleme uzmanlığıyla yetkilendirilmiş kişiler tarafından yapılmalıdır. Kıymet takdiri kararı alacaklılar toplantısından önce yazılı olarak rehinli alacaklılara ve borçluya bildirilir, m. 298/2. Alacaklılar 7 gün içinde gerekli masrafı peşin ödeyerek mahkemeye itiraz edip yeniden kıymet takdiri yapılmasını isteyebilir. İki kıymet takdiri arasında önemli ölçüde fark çıkmışsa alacaklı, borçludan kıymet takdiri için yapmış olduğu masrafları isteyebilir. 3.İlan ile alacakları davet etmek, m. 299-301 4.Kendisine bildirilen alacakları incelemek, m. 300 5.Ara raporlar düzenlemek, m. 290 Alacaklılar kurulu Mahkeme, kesin mühlet kararıyla birlikte alacaklılar kurulunu oluşturur, m. 289 Adi konkordatoda alacaklılar kurulunun oluşturulması hakimin takdirine bırakılmıştır, m. 289 Hangi durumlarda alacaklar kurulunun oluşturulacağı Yönetmelikle belirlenmiştir. En az 3 alacaklı sınıfı bulunması kaydıyla alacaklı sayısının 250 veya alacak miktarıın 125 milyon TL’yi aşması halinde alacaklılar kurulunun oluşturulması zorunludur, Yön. m. 22 Kurulda kimlerin yer alacağına mahkeme karar verir. Alacaklılar kurulu, kesin mühlet içinde komiserin faaliyetlerine nezaret etme ve komisere tavsiyelerde bulunma yetkisine sahiptir, m. 290/4 Kurul, komiserin faaliyetlerini yeterli bulmazsa komiserin değiştirilmesini talep edebilir. Kurul, ayda en az 1 kez toplanır ve hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alır. Alacaklılar toplantısı ve kararı Alacaklılar, yapılan ilanda belirtilen yer ve zamanda toplanır, m. 301 Karar alma yetkisine sahip bir organ değildir. Toplantıya, alacağını süresinde bildirenler ve bildirmemekle beraber ayrıntılı bilançoda gösterilenler katılabilir. Borçlu da toplantıda bulunmaya mecburdur m. 302. Konkordato komiseri toplantı başkanıdır ve ayrıntılı bir rapor verir, m. 302. Teklifin onaylanması konusunda herhangi bir oylama yapılmaz. Toplantı sonunda bir tutanak düzenlenir ve alacaklılar ve komiser tarafından imzalanır. Alacaklılar, 7 gün içinde konkordatoyu kabul ettiklerini komisere bildirebilirler. Daha önce kabul eden bir alacaklı bu beyanı ile bağlıdır, 7 günlük süre içerisinde değiştiremez. Toplantıdan itibaren 7 gün içinde komiser, projenin alacaklılar tarafından kabul edilip edilmediğini ve tasdikin uygun olup olmadığına dair gerekçeli bir rapor hazırlanır ve tüm belgelerle beraber ticaret mahkemesine tevdi eder, m. 302/4 Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda ise alacaklılara düşecek meblağ ile paraya çevirmeden sonra elde edilecek hasılat veya 3. Kişi tarafından teklif edilen meblağ arasında bir karşılaştırma yapmalıdır. Konkordato projesi, m. 302’deki çoğunlukla kabul edilmiş olmalıdır. Kaydedilmiş alacaklıların yarısı veya kaydedilmiş olan alacakların dörtte biri ve alacaklarının 3te ikisini aşan bir çoğunluk Oylamada sadece projeden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. Rehinli alacaklılar, kıymet takdiri sonucunda teminatsız kaldıkları kısım için hesaba katılırlar. Bunun için borçlunun borçtan şahsen sorumlu olması gerekir. İmtiyazlı alacaklar, imtiyazdan feragat ederlerse bu alacaklar da dikkate alınır. Sadece m. 206/1’deki ve 6183 sayılı Kanun’daki devlet alacakları ve rehin alacakları konkordato hükümlerine tabi değildir. Mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçlar adi konkordatoda konkordato şartlarına tabi değildir, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda veya sonraki bir iflasta masa borcu sayılır. Sürekli borç ilişkilerindeki karşı edimler de hesaba katılmaz, m. 308/c Komisere yazdırılmış olup da borçlu tarafından reddedilmiş alacaklar konusunda mahkeme karar verir. Mahkemenin vereceği karar, konkordatonun kabulü için aranan çoğunluğun hesabında dikkate alınıp alınmayacağına ve ne ölçüde dikkate alınacağına ilişkin bir karardır. Konkordato komiserine yazdırılmış, fakat taliki şarta ve belirsiz vadeye bağlı olan alacaklarla ilgili de mahkeme karar verir. Bunun için alacağın alacaklısının mahkemeye başvurması gerekir, komiser bu başvuruyu kendiliğinden yapmaz. Faiz alacağı da çoğunluk hesabında dikkate alınır. Yabancı para alacakları, çoğunluğun hesabında dikkate alınırken Türk parası değeri üzerinden işlem görecektir. Konkordatonun ATM’de incelenmesi ve tasdiki m.304’e göre mahkeme, komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı inceleyerek yargılamaya başlar.Kesin mühlet içinde kararını vermek zorundadır. 6 aydan fazla süre uzatılamaz. Mahkeme, hemen bir duruşma günü belirler ve bunu ilan eder. Dava değil, bir çekişmesiz yargı işidir. Duruşma gününe kadar komiserin raporunu ve dosyayı inceleyerek eksiklik ve çelişkiler varsa bunları komisere tamamlatmalı ve ek rapor istenmelidir, gerektiğinde bilirkişiden de yararlanabilir. Komiser mutlaka dinlenmelidir. Komiser, tanıklığa ilişkin hükümler, m. 253, kıyasen uygulanarak zorla getirilmesi ve koşulları oluştuğunda cezai yaptırım uygulanması da mümkündür. Borçlunun da dinlenmesi gerekir. Borçlu gelmezse mahkeme dosya kapsamına göre karar verir. İtiraz eden alacaklıların da incelenmesi uygun olur. Alacağa borçlu tarafından itiraz edilmesi durumunda mahkeme ilgili kişinin gerçekten alacaklı sıfatını taşıyıp taşımadığı hakkında da karar verebilmesi gerekir. Konkordato şartlarının oluşup oluşmadığı incelenmelidir. İspat yükü, borçludadır. Kendiliğinden araştırma ilkesi geçerlidir ve basit yargılama usulü uygulanır, m. 316 Tasdik şartları şunlardır: 1.Adi konkordatoda teklif edilen tutarın, borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması gerekir, m. 305/1/a Hesaplamayı, komiserin yapması istenmektedir. Hesaplamaya itiraz edilirse, bilirkişi incelemesi yaptırılabilir. 2.Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme halinde elde edilen hasılat veya 3.kişi tarafından teklif edilen meblağ, iflas yoluyla tasfiye halinde elde edilebilecek bedelden fazla olmalıdır, m. 305/1/b/a 3.Teklif edilen meblağ borçlunun kaynakları ile orantılı olmalıdır. Borçlunun sadece aktif malvarlığı değil, finansal kaynakları ile karşılaştırma yapılmalıdır. 4.Konkordato gerekli çoğunlukla kabul edilmiş olmalıdır, m. 305/1/b/c 5.Alacaklılar açıkça vazgeçmedikçe kanunda öngörülen alacaklar için yeterli teminat gösterilmiş olmalıdır. m. 305/1/b/d Her alacaklı, teminattan açık bir beyanla vazgeçebilir. Vazgeçme, alacağın niteliğinde bir değişikliğe yol açmaz, imtiyazlar devam eder. Gösterilecek teminat bakımından HMK m. 87 uygulanır. Konkordato mühleti için teminat işlemlerinin tamamlanması gerekir. 6.Tasdik için gereken giderler ve harçlar depo edilmelidir, m. 305/1/b/e Konkardatoda karar ve ilan harcı, alacaklılara verilmesi kararlaştırılan meblağın binde 2,27’sidir. Depo edilmediği takdirde, borçluya kesin bir süre verilmelidir ve buna uyulmadığı takdirde tasdik talebinin reddedilmesi gerekir. Konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtikleri, borçlunun borçlarını nasıl ödeyeceği ve gerekirse sağlanacak teminatlar belirlenir, m. 306/1 Hüküm fıkrasında konkordato çerçevesindeki ödemelerin kaç taksit halinde hangi tarihlerde ve tutarlarda yapılacağını ödemelere başlanması için kararın kesinleşmesinin beklenip beklenmeyeceği hususlarına açıkça yer verilmelidir. Tasdik kararında, rehinli alacaklılar ile yapılan yeniden yapılandırma anlaşmalarının toplam rehinli alacakların üçte ikisini aştığı ve anlaşmaya varmayan rehinli alacaklıların hangi vadelere tabi olduğu hususu da açıkça belirtilmelidir, m. 308/h Konkordato tasdikinden sonra borçlu malvarlığı üzerinde serbestçe tasarruf edebilir. Mahkeme, tasdik kararı ile birlikte kararın ilanından itibaren alacakları itiraza uğramş olan alacaklıların 1 ay içinde dava açmalarını bildirir, m. 308/b/1 Çekişmeli alacaklara isabet eden payın kararın kesinleşmesine kadar borçlu tarafından mahkemece belirlenen bir bankaya yatırılmasına karar verilebilir. Süresi içinde dava açmamış olan alacaklılar bu paydan ödeme yapılmasını isteyemezler, bu durumda pay borçluya iade edilir, m. 308/b/2 Konkordatonun reddine ilişkin karar m. 288’e göre ilan edilir ve ayrıca ilgili yerlere bildirilir. Talebi reddeden mahkeme, alacaklının talebi üzerine borçlu iflasa tabi kişilerdense borçlunun iflasına karar verebilir. Bunun için doğrudan iflas sebeplerinden birisinin mevcut olması gerekir. Ancak, m. 177/3’te 308. Maddedeki hal varsa bunun doğrudan iflas sebebi sayılacağı belirtilmiştir. Yani, konkordato talebinin reddedilmesinin tek başına alacaklının talebi üzerine doğrudan iflas sebebi sayılmaktadır. Bu durumda, m. 308 ile m. 177 birbiriyle örtüşmemektedir. Hangi halde, borçlu hakkında iflas kararı verilebileceği 177/3’e göre anlaşılmalıdır. Bu durumda ayrıca diğer doğrudan iflas sebeplerinin varlığı aranmamalıdır. Konkordato talebinin reddini gerektiren durum ve koşullarda bir değişiklik olmadıkça reddedilen proje ile tekrar konkordato talebinde bulunulamayacağı kabul edilmelidir. Talebi reddeden mahkeme, tasdik için yatırılan giderlerden, m. 305/1/b/e, red harcını mahsup ettikten sonra tasdik için yatırılmış olan ilam harcının iadesine karar vermelidir. Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı kararın tebliğinden, itiraz eden alacaklılar ise tasdik kararının ilanından itibaren 10 gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. BAM’ın verdiği karara karşı da temyize başvurmak mümkündür. BAM kararından itibaren 10 günde temyize başvurmak gereklidir. Konkordatoya itiraz etmeyen alacaklılar verilen karara karşı kanun yoluna başvuramazlar. Komiser, sadece kendisine ait ücret hakkında kanun yoluna başvurabilir. Alacaklılar konkordatoya itiraz etmemişlerse, borçlu kanun yoluna başvuru hakkından feragat ederse tasdik kararı kesinleşmiş olur. Geçici hukuki koruma önlemleri varsa bunlarla ilgili ayrıca karar vermediği takdirde, bu tedbirler karar kesinleşinceye kadar devam edecektir. Tasdik talebine alacaklılar itiraz etmişse, bu yargılama sonundaki karar çekişmeli yargı kararı olacağından (maddi anlamda kesin hüküm teşkil ettiğinden) konkordatonun tasdiki talebi hakkındaki mahkeme kararlarının kesinleşmesinden sonra koşulları varsa yargılamanın yenilenmesi yoluna gidilebilir. Tasdik kararı 288. Madde gereğince ilan olunur. İlanın masrafları, borçludan alınan 305/e bendine göre borçludan alınan paradan karşılayacaktır. Mahkemenin ilanı yapmaması, konkordatonun feshine sebep olmaz. Konkordatonun hüküm ve sonuçları 1.Bütün alacaklılar için mecburi olması, m.308/c Konkordato, tasdik kararıyla bağlayıcı hale gelir, tasdik kararının kesinleşmesine gerek yoktur. Konkordato projesinde konkordatonun tasdik kararının kesinleşmesiyle bağlayıcı hale geleceği de kararlaştırılabilir. Tasdik kararı ile birlikte kural olarak tüm alacaklar için mecburi hale gelir. Tasdik edilmiş ve kesinleşmiş olan konkordato, o konkordatoya ret oyu veren ve alacağını yazdırmamış olan alacaklılar için de mecburidir. Mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçlar adi konkordatoda konkordato şartlarına tabi değildir, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda veya sonraki iflasta masa borcu sayılır. İİK m. 206’daki alacaklılar da konkordatoya tabi değildir. Alacağı rehinle temin edilmi ise rehinli alacaklılar konkordatoya tabi değildir. Rehinli mal, 3.kişiye ait ise mühlet içinde borçluya karşı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabildiğinden m.308/h çerçevesinde yeniden yapılandırma olmamış ise daha önce başlamış takibe de devam edilebilecektir. 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklar da konkordato kapsamında değildir. Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda sıra cetveli hazırlanacağından imtiyazlı alacaklar kendilerine düşecek olan garame payı ile yetinmek zorundadır. 2.Takiplere Etkisi Konkordato sürecinde takip yapılamaz, daha önce başlamış olan takiplere de devam edilemez. Daha önce başlayıp da mühlet içinde duran takiplerde borçlunun mallarına haciz konulmuş ve fakat hacizli mallar paraya çevrilmemiş ise tasdik kararının kesinleşmesi ile bu hacizler düşer, m. 308/ç Tasdik, sadece hacizleri düşürür, mühlet kararı ile duran takipler ise düşmez. Konkordatoya tabi alacaklar hakkındaki zamanaşımı, konkordatoda kabul edilen vade tarihinden itibaren 10 yıldır. 3.Müşterek Borçlu ve Kefillere Etkisi Alacaklı, konkordatoya kabul oyu vermemişse alacaklı müşterek borçlu ve kefillerden alacağının tamamını isteyebilir. Kabul oyu veren ise alacağını sadece konkordatodaki şartlara göre isteyebilir. Kabul oyu vermiş olsa bile, alacaklı müşterek borçluya veya kefile ödeme karşılığında alacağını temlik etmeyi teklif etmişse ve alacaklılar toplantısının yeri, gnü ve saatini en az 10 gün önce bildirmişse, müşterek borçlu veya kefile karşı haklarını muhafaza eder, m. 303. Konkordatoda oy hakkı bulunmayan imtiyazlı alacaklılar, borçlunun yakınları ve rehinli alacaklılar konkordatoya yazılmış olmak şartıyla, müşterek borçlu ve kefillere başvurabilir. 4.Kayyım Atanması Tasdik kararında, gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir, m. 306/2 Kayyım 2 ayda bir rapor hazırlayarak bu raporu mahkemeye sunar ve alacaklılar bu raporu inceleyebilir. 5.Rehinli Malların Muhafaza ve Satışı ile Finansal Kiralama Konusu Malların İadesinin Ertelenmesi, m. 307 Konkordatoyu tasdik eden hakim, borçlunun talebi üzerine rehinli taşınır veya taşınmazın satışını erteleyebilir. Ertelemenin yapılabilmesi için rehinlerin mühletin verilmesinden önce doğmuş olması gerekir, m. 307/1/b/a. Ayrıca konkordato talep tarihine kadar ödenmemiş faizi bulunmamalıdır, m. 307/1/b/b Ayrıca, rehinli malın işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve paraya çevrilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmelidir, m. 307/1/b/c Ayrıca, finansal kiralama konusu malların iadesinin de ertelenmesi mümkündür. 4 şartı vardır: 1.Finansal kiralama sözleşmesinin aynen ifasını, m. 294/7’ye göre üstlenmiş olmalıdır. 2.Finansal kiralamadan doğan kira alacağı, konkordato talebinden önce doğmuş olmalıdır. 3.Ödenmemiş kira borcu 3 aylık tutarı aşmamalıdır. 4.Erteleme nedeniyle malın değer kaybından kaynaklanabilecek zarar teminat altına alınmış olmalıdır. Ayrıca, borçlunun finansal kiralama konusu malın işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve iade edilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmelidir. Aşağıdaki hallerin yaklaşık olarak ispat edilmesi halinde erteleme kaldırılır: 1.Borçlu ertelemeyi yanlış bilgiler vermek suretiyle elde etmişse, 2.Borçlunun serveti ve gelirleri artmış ve borçlu ekonomik varlığını tehlikeye sokmadan borcu ödeyebilecek hale gelmişse, 3. Rehinli malın paraya çevrilmesi veya finansal kiralama konusu malın iadesi, borçlunun ekonomik varlığını artık tehlikeye sokmayacaksa İsviçre İİK m. 306a maddesinin aynen çevirisidir. 6.Konkordato dışı ödeme vaatlerinin geçersizliği Borçlunun alacaklılardan birine konkordato şartlarından fazla olarak ödeme vaadinde bulunması yasaktır ve bu vaat, batıldır, m. 308/d Alacaklılar bu sebebe dayanarak konkordatonun tamamen feshini isteyebilir, m. 308/f Konkordatonun feshi 1.Bir alacaklı bakımından fesih, m. 308/e Tasdikten sonra her alacaklı borçlar ödenmediği takdirde borçluya karşı takip yapabilir, ya da konkordatonun sadece kendisi bakımından feshini de talep edebilir ve dava açabilir. Konkordatodan etkilenmeyen alacaklının alacaklısı dava açamaz, çünkü davayı açmakta hukuki yararı yoktur. Konkordatoya yazılmamış alacaklar da kesinleşen konkordatoya tabi olduklarından fesih davası açabilir, borçlu alacağın varlığına itiraz etmiş ise, davacı öncelikle alacaklı sıfatını ispat etmelidir. Konkordatonun sadece talep eden alacaklı bakımından feshine karar verildiğinde borçludan alacağını konkordatodan önceki haliyle yani tam olarak isteyebilir. Bu halde alacaklı, müşterek borçlu ve kefillerden alacağını ancak konkordato şartlarına göre isteyebilir. Fesih kararı, alacaklının konkordato gereğince kazanmış olduğu hakları ortadan kaldırmaz. Alacaklı, teminatı muhafaza eder ve kendisi için bankaya para yatırılmış ise alacaklının rüçhan hakkı vardır. 2.Konkordatonun tamamen feshi, m. 308/f Borçlunun dürüst olmayan hareketlerle konkordatonun tasdikini sağladığı anlaşılırsa, alacaklılardan her biri feshi isteyebilir, bu durumda konkordato tüm alacaklılar için fesh edilmiş olur, m. 308/f. Konkordatonun feshi halinde m. 308 uygulanır. Fesih halinde, konkordatoyu kabul etmiş olan alacaklılar, alacaklarını borçlu ile birlikte müşterek borçlu ve kefillerden de tam olarak isteyebilir.

3. İFLAS İÇİ (İFLASTAN SONRA) KONKORDATO

İİK m. 285 – I. ADÎ KONKORDATO Konkordato talebi

MADDE 285- Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir. İflâs talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir. Yetkili ve görevli mahkeme; iflâsa tabi olan borçlu için 154 üncü maddenin birinci veya ikinci fıkralarında yazılı yerdeki, iflâsa tabi olmayan borçlu için yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesidir. Konkordato talebinde bulunan, Adalet Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tarifede belirtilen konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur. Bu durumda 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114 üncü ve 115 inci maddeleri kıyasen uygulanır.

 

İİK m. 286 – Konkordato talebine eklenecek belgeler

MADDE 286- Borçlu, konkordato talebine aşağıdaki belgeleri ekler. a) Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceğini, bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını, ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağını, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli malî kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlanacağını gösteren konkordato ön projesi. b) Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler; borçlu defter tutmaya mecbur kişilerden ise Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerinden hazırlanan ara bilançolar, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri, borçlunun malî durumunu açıklayıcı diğer bilgi ve belgeler, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler, tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler. c) Alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren liste d) Konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktarı karşılaştırmalı olarak gösteren tablo. e) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından Türkiye Denetim Standartlarına göre yapılacak denetim kapsamında hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşeceği hususunda makul güvence veren denetim raporu ile dayanakları. Borçlu, konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları da ibraz etmek zorundadır. Birinci fıkranın (e) bendi kapsamında düzenlenecek raporlar ve bu raporlara dayanak olacak denetimlerde, denetim kuruluşlarının faaliyetleri, hak ve yükümlülükleri, raporların inceleme ve denetimleri, bu raporlar sebebiyle doğacak idari ve hukuki sorumluluk ile diğer hususlar hakkında 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.

 

İİK m. 287 – Geçici mühlet

MADDE 287- Konkordato talebi üzerine mahkeme, 286 ncı maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhâl geçici mühlet kararı verir ve 297 nci maddenin ikinci fıkrasındaki hâller de dahil olmak üzere, borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır. Konkordato işlemlerinin başlatılması alacaklılardan biri tarafından talep edilmişse, borçlunun 286 ncı maddede belirtilen belgeleri ve kayıtları mahkemenin vereceği makul süre içinde ve eksiksiz olarak sunması hâlinde geçici mühlet kararı verilir. Bu durumda anılan belge ve kayıtların hazırlanması için gerekli masraf alacaklı tarafından karşılanır. Belge ve kayıtların süresinde ve eksiksiz olarak sunulmaması hâlinde geçici mühlet kararı verilmez ve alacaklının yaptığı konkordato talebinin de reddine karar verilir. Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Alacaklı sayısı ve alacak miktarı dikkate alınarak gerektiğinde üç komiser de görevlendirilebilir. Üç komiser görevlendirilmesi durumunda komiserlerden biri, mahkemenin bulunduğu ilde faaliyet göstermek şartıyla Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bağımsız denetçiler arasından seçilir. 290 ıncı madde bu konuda kıyasen uygulanır. Geçici mühlet üç aydır. Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir, uzatmayı borçlu talep etmişse geçici komiserin de görüşü alınır. Geçici mühletin toplam süresi beş ayı geçemez. 291 inci ve 292 nci maddeler, geçici mühlet hakkında kıyasen uygulanır. Geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.

 

İİK m. 288 – Geçici mühletin sonuçları, ilânı ve bildirimi

MADDE 288- Geçici mühlet, kesin mühletin sonuçlarını doğurur. Mahkemece geçici mühlet kararı, ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmî ilân portalında ilân olunur ve derhâl tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahallî ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelen yerlere bildirilir. İlanda ayrıca alacaklıların, ilândan itibaren yedi günlük kesin süre içinde dilekçeyle itiraz ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hâl bulunmadığını delilleriyle birlikte ileri sürebilecekleri ve bu çerçevede mahkemeden konkordato talebinin reddini isteyebilecekleri belirtilir. Geçici mühletin uzatılmasına ve geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar da ikinci fıkra uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir..

 

İİK m. 289 – Kesin mühlet

MADDE 289- Mahkeme, kesin mühlet hakkındaki kararını geçici mühlet içinde verir. Kesin mühlet hakkında bir karar verilebilmesi için, mahkeme borçluyu ve varsa konkordato talep eden alacaklıyı duruşmaya davet eder. Geçici komiser, duruşmadan önce yazılı raporunu sunar ve mahkemece gerekli görülürse, beyanı alınmak üzere duruşmada hazır bulunur. Mahkeme yapacağı değerlendirmede, itiraz eden alacaklıların dilekçelerinde ileri sürdükleri itiraz sebeplerini de dikkate alır. Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması hâlinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir. Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektiren bir durum olmadığı takdirde geçici komiser veya komiserlerin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder. Mahkemece, kesin mühlet kararıyla beraber veya kesin mühlet içinde uygun görülecek bir zamanda yedi alacaklıyı geçmemek, herhangi bir ücret takdir edilmemek ve tek sayıda olmak kaydıyla ayrıca bir alacaklılar kurulu oluşturulabilir. Bu durumda alacakları, hukuki nitelik itibarıyla birbirinden farklı olan alacaklı sınıfları ve varsa rehinli alacaklılar, alacaklılar kurulunda hakkaniyete uygun şekilde temsil edilir. Alacaklılar kurulu oluşturulurken komiserin de görüşü alınır. Alacaklılar kurulu her ay en az bir kere toplanır ve hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alır. Komiser bu toplantıda hazır bulunarak alınan kararları toplantıya katılanların imzasını almak suretiyle tutanağa bağlar. Alacaklı sayısı, alacak miktarı ve alacakların çeşitliliği dikkate alınarak alacaklılar kurulunun zorunlu olarak oluşturulacağı hâller ile alacaklılar kuruluna ilişkin diğer hususlar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikte gösterilir. Güçlük arz eden özel durumlarda kesin mühlet, komiserin bu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkemece altı aya kadar uzatılabilir. Borçlu da bu fıkra uyarınca uzatma talebinde bulunabilir; bu takdirde komiserin de görüşü alınır. Her iki hâlde de uzatma talebi kesin mühletin sonra ermesinden önce yapılır ve uzatma kararı vermeden önce, varsa alacaklılar kurulunun da görüşü alınır. Kesin mühlet verilmesine, kesin mühletin uzatılmasına ve kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar, 288 inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

 

İİK m. 290 – Konkordato komiseri ve alacaklılar kurulu ile bunların görevleri

MADDE 290- Dosyayı teslim alan komiser kesin mühlet içinde, konkordatonun tasdikine yönelik işlemleri tamamlayarak dosyayı raporuyla birlikte mahkemeye iade eder. Komiserin görevleri şunlardır: a) Konkordato projesinin tamamlanmasına katkıda bulunmak. b) Borçlunun faaliyetlerine nezaret etmek. c) Bu kanunda verilen görevleri yapmak. d) Mahkemenin istediği konularda ve uygun göreceği sürelerde ara raporlar sunmak. e) Alacaklılar kurulunu konkordatonun seyri hakkında düzenli aralıklarla bilgilendirmek. f) Talepte bulunan diğer alacaklılara konkordatonun seyri ve borçlunun güncel malî durumu hakkında bilgi vermek. g) Mahkeme tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek. 8 inci, 10 uncu, 11 inci, 16 ncı, 21 inci ve 359 uncu maddeler hükümleri kıyas yoluyla komiserler hakkında da uygulanır. Komiserin konkordatoya ilişkin işlemleri ile ilgili şikayetler, asliye ticaret mahkemesi tarafından kesin olarak karara bağlanır. Komiserler, bilirkişilik bölge kurulları tarafından oluşturulan komiser listesinden seçilir. Listeye kayıt için Adalet Bakanlığı tarafından izin verilen kurumlardan alınacak eğitimin tamamlanmış olması zorunludur. Ayrıca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, komiser olarak görevlendirilebilecek, yetkilendirilmiş bağımsız denetçileri liste hâlinde bilirkişilik bölge kurullarına bildirir. Listede görevlendirilecek komiser bulunmaması hâlinde liste dışından görevlendirme yapılır ve bu durum bölge kuruluna bildirilir. Bir kişi eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada geçici komiser ve komiser olarak görev yapamaz. Komiserin sorumlulukları hakkında 227 nci maddenin dördüncü ve beşinci fıkrası hükümleri uygulanır. Konkordato komiserinin nitelikleri, eğitimi, eğitim verecek kurumlar ve eğitimden muaf tutulacaklar ile komiserliğe ilişkin diğer hususlar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir. Alacaklılar kurulu, komiserin faaliyetlerine nezaret eder; komisere tavsiyelerde bulunabilir ve kanunun öngördüğü hâllerde mahkemeye görüş bildirir. Alacaklılar kurulu komiserin faaliyetlerini yeterli bulmazsa, mahkemeden komiserin değiştirilmesini gerekçeli bir raporla isteyebilir. Mahkeme bu talep hakkında borçluyu ve komiseri dinledikten sonra kesin olarak karar verir.

 

İİK m. 291 – Borçlunun malî durumunun düzelmesi nedeniyle kesin mühletin kaldırılması

MADDE 291- Konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin, kesin mühletin sona ermesinden önce gerçekleştiğinin komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilmesi üzerine mahkemece resen, kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine karar verilir. Bu karar, 288 inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir. Mahkeme, bu madde kapsamında kesin mühletin kaldırılmasına karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu duruşmaya davet eder; diğer alacaklıları ise gerekli görürse davet eder.

 

İİK m. 292 – Kesin mühlet içinde konkordato talebinin reddi ile iflâsın açılması

MADDE 292- İflâsa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra aşağıdaki durumların gerçekleşmesi hâlinde komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflâsına resen karar verir: a) Borçlunun malvarlığının korunması için iflâsın açılması gerekiyorsa. b) Konkordatonun başarıya ulaşamayacağı anlaşılıyorsa. c) Borçlu, 297 nci maddeye aykırı davranır veya komiserin talimatlarına uymazsa ya da borçlunun alacaklıları zarara uğratma amacıyla hareket ettiği anlaşılıyorsa. d) Borca batık olduğu anlaşılan bir sermaye şirketi veya kooperatif, konkordato talebinden feragat ederse. İflâsa tabi olmayan borçlu bakımından ise birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerindeki hâllerin kesin mühletin verilmesinden sonra gerçekleşmesi durumunda, komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine resen karar verir. Mahkeme, bu madde uyarınca karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu duruşmaya davet eder; diğer alacaklıları ise gerekli görürse davet eder.

 

İİK m. 293 – Kanun yolları

MADDE 293- Kesin mühlet talebinin kabulü ile mühletin kaldırılması talebinin reddine ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz. Kesin mühlet talebinin değerlendirilmesi sonucunda, hakkında iflâs kararı verilmeyen borçlunun konkordato talebinin reddine karar verilirse, borçlu veya varsa konkordato talep eden alacaklı bu kararın tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesinin kararı kesindir. Bölge adliye mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak mühlet kararı verildiği hâllerde dosya, komiserin görevlendirilmesi de dahil olmak üzere müteakip işlemlerin yürütülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilir. Mahkemenin veya bölge adliye mahkemesinin konkordato talebinin reddiyle birlikte borçlunun iflâsına da karar verdiği hâllerde 164 üncü madde hükmü uygulanır.

 

İİK m. 294 – Kesin mühletin alacaklılar bakımından sonuçları

MADDE 294- Mühlet içinde borçlu aleyhine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir. Tasdik edilen konkordato projesi aksine hüküm içermediği takdirde kesin mühlet tarihinden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durur. Takas bu Kanunun 200 ve 201 inci maddelerine tâbidir. Bu maddelerin uygulanmasında geçici mühletin ilânı tarihi esas alınır. Hacizli mallar hakkında niteliğine uygun düştüğü ölçüde 186 ncı madde hükmü uygulanır. Konkordato mühletinin verilmesinden önce, müstakbel bir alacağın devri sözleşmesi yapılmış ve devredilen alacak konkordato mühletinin verilmesinden sonra doğmuş ise, bu devir hükümsüzdür. Konusu para olmayan alacaklar, alacaklı tarafından, ona eşit kıymette para alacağına çevrilerek komisere bildirilir. Şu kadar ki borçlu, komiserin onayıyla taahhüdün aynen ifasını üstlenmekte serbesttir.

 

İİK m. 295 – Kesin mühletin rehinli alacaklılar bakımından sonuçları

MADDE 295- Mühlet sırasında rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.

 

İİK m. 296 – Kesin mühletin sözleşmeler bakımından sonuçları

MADDE 296- Sözleşmenin karşı tarafının konkordato projesinden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu ve işletmesinin faaliyetinin devamı için önem arz eden sözleşmelerde yer alıp da borçlunun konkordato talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğine, haklı fesih sebebi sayılacağına yahut borcu muaccel hâle getireceğine ilişkin hükümler, borçlunun konkordato yoluna başvurması durumunda uygulanmaz. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmasa dahi sözleşme, borçlunun konkordatoya başvurduğu gerekçesiyle sona erdirilemez. Borçlu, tarafı olduğu ve konkordatonun amacına ulaşmasını engelleyen sürekli borç ilişkilerini, komiserin uygun görüşü ve mahkemenin onayıyla herhangi bir zamanda sona erecek şekilde feshedebilir. Bu çerçevede ödenmesi gereken tazminat, konkordato projesine tabi olur. Hizmet sözleşmelerinin feshine ilişkin özel hükümler saklıdır.

 

İİK m. 297 – Kesin mühletin borçlu bakımından sonuçları

MADDE 297- Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Şu kadar ki, mühlet kararı verirken veya mühlet içinde mahkeme, bazı işlemlerin geçerli olarak ancak komiserin izni ile yapılmasına veya borçlunun yerine komiserin işletmenin faaliyetini devam ettirmesine karar verebilir. Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemez, takyit edemez ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz. Aksi hâlde yapılan işlemler hükümsüzdür. Mahkeme bu işlemler hakkında karar vermeden önce komiserin ve alacaklılar kurulunun görüşünü almak zorundadır. Borçlu bu hükme yahut komiserin ihtarlarına aykırı davranırsa mahkeme, borçlunun malları üzerindeki tasarruf yetkisini kaldırabilir veya 292 nci madde çerçevesinde karar verir. Birinci ve üçüncü fıkra kapsamında alınan kararlar 288 inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

 

İİK m. 298 – Defter tutulması ve rehinli malların kıymetinin takdiri

MADDE 298- Komiser, görevlendirilmesini müteakip borçlunun mevcudunun bir defterini yapar ve malların kıymetlerini takdir eder. Borçlunun başka yerlerde malları varsa bu muamele o yer icra dairesi marifetiyle yaptırılabilir. Komiser rehinli malların kıymetinin takdirine ilişkin kararını alacaklıların incelemesine hazır bulundurur; kıymet takdiri kararı alacaklılar toplantısından önce yazılı olarak rehinli alacaklılara ve borçluya bildirilir. İlgililer, yedi gün içinde ve masrafını önceden vermek kaydıyla, mahkemeden rehinli malların kıymetini yeniden takdir etmesini isteyebilirler. Eğer yeni kıymet takdiri bir alacaklı tarafından istenmiş ve takdir edilen kıymet, kayda değer bir şekilde değişmişse alacaklı borçludan masraflarının ödenmesini talep edebilir. Rehinli taşınmaz malların bu madde kapsamındaki kıymet takdiri, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansı ile yetkilendirilen kişilere yaptırılabilir.

 

İİK m. 299 – Alacaklıları alacaklarını bildirmeye davet

MADDE 299- Alacaklılar, komiser tarafından 288 inci madde uyarınca yapılacak ilânla, ilân tarihinden itibaren onbeş gün içinde alacaklarını bildirmeye davet olunur. Ayrıca, ilânın birer sureti adresi belli olan alacaklılara posta ile gönderilir. İlânda, alacaklarını bildirmeyen alacaklıların bilançoda kayıtlı olmadıkça konkordato projesinin müzakerelerine kabul edilmeyecekleri ihtarı da yazılır..

 

İİK m. 300 – Alacaklar hakkında borçlunun beyana daveti

MADDE 300- Komiser, borçluyu iddia olunan alacaklar hakkında açıklamada bulunmaya davet eder. Komiser, alacakların varit olup olmadığı hakkında borçlunun defterleri ve belgeleri üzerinde gerekli incelemelerde bulunarak bunların neticesini 302 nci madde gereğince vereceği raporda belirtir.

 

İİK m. 301 – Alacaklılar toplantısına davet

MADDE 301- Konkordato projesinin hazırlanması, alacakların bildirilmesi ve tahkiki tamamlandıktan sonra komiser, 288 inci madde uyarınca yapacağı yeni bir ilânla alacaklıları, konkordato projesini müzakere etmek üzere toplanmaya davet eder. Toplantı günü ilândan en az on beş gün sonra olmak zorundadır. İlanda alacaklıların, toplantıdan önceki yedi gün içinde belgeleri inceleyebilecekleri de bildirilir. Ayrıca, ilânın birer sureti adresi belli olan alacaklılara posta ile gönderilir.

 

İİK m. 302 – Alacaklılar toplantısı ve projenin kabulü için gerekli çoğunluk

MADDE 302- Komiser alacaklılar toplantısına başkanlık eder ve borçlunun durumu hakkında bir rapor verir. Borçlu gerekli açıklamaları yapmak üzere toplantıda hazır bulunmaya mecburdur. Konkordato projesi; a) Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya b) Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini, aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır. Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacakların alacaklıları ve borçlunun eşi ve çocuğu ile kendisinin ve evlilik bağı ortadan kalkmış olsa dahi eşinin anası, babası ve kardeşi alacak ve alacaklı çoğunluğunun hesabında dikkate alınmaz. Rehinle temin edilmiş olan alacaklar, 298 inci madde uyarınca takdir edilen kıymet sonucunda teminatsız kaldıkları kısım için hesaba katılırlar. Çekişmeli veya geciktirici koşula bağlı yahut belirli olmayan bir vadeye tabi alacakların hesaba katılıp katılmamasına ve ne oranda katılacağına mahkeme karar verir. Şu kadar ki bu iddialar hakkında ileride mahkemece verilecek hükümler saklıdır. Konkordato projesinin müzakereleri sonucunda oluşturulan konkordato tutanağı, kabul ve ret oylarını içerecek şekilde derhâl imza olunur. Toplantının bitimini takip eden yedi gün içinde gerçekleşen iltihaklar da kabul olunur. Komiser, iltihak süresinin bitmesinden itibaren en geç yedi gün içinde konkordatoya ilişkin bütün belgeleri, konkordato projesinin kabul edilip edilmediğine ve tasdikinin uygun olup olmadığına dair gerekçeli raporunu mahkemeye tevdi eder..

 

İİK m. 303 – Borçtan birlikte sorumlu olanlara karşı haklar

MADDE 303- Konkordatoya muvafakat etmeyen alacaklı borçtan birlikte sorumlu olanlara karşı bütün haklarını muhafaza eder. Konkordatoya muvafakat eden alacaklı da kendi haklarını, borçtan birlikte sorumlu olan kişilere ödeme mukabilinde devir teklif etmek ve onlara toplantıların günü ile yerini en az on gün önce haber vermek şartıyla bu hükümden yararlanır. Alacaklı müracaat hakkına halel gelmeksizin borçtan birlikte sorumlu olan kişilere konkordato müzakerelerine katılma yetkisini verebilir ve onların kararını kabul taahhüdünde bulunabilir..

 

İİK m. 304 – Konkordatonun mahkemede incelenmesi

MADDE 304- Komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı tevdi alan mahkeme, konkordato hakkında karar vermek üzere yargılamaya başlar. Mahkeme, komiseri dinledikten sonra kısa bir zamanda ve her hâlde kesin mühlet içinde kararını vermek zorundadır. Karar vermek için tayin olunan duruşma günü, 288 inci madde uyarınca ilân edilir. İtiraz edenlerin, itiraz sebeplerini duruşma gününden en az üç gün önce yazılı olarak bildirmek kaydıyla duruşmada hazır bulunabilecekleri de ilâna yazılır. Konkordato hakkında yapılan yargılamada kesin mühlet içinde bir karar verilemeyeceği anlaşılırsa; mahkeme, gerekli görürse komiserden gerekçeli bir rapor da alarak, karar verilinceye kadar mühlet hükümlerinin devamına karar verebilir. Bu süre altı aydan fazla olamaz.

 

İİK m. 305 – Konkordatonun tasdiki şartları

MADDE 305- 302 nci madde uyarınca yapılan toplantıda ve iltihak süresi içinde verilen oylarla kabul edilen konkordato projesinin tasdiki aşağıdaki şartların gerçekleşmesine bağlıdır: a) Adi konkordatoda teklif edilen tutarın, borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme hâlinde elde edilen hasılat veya üçüncü kişi tarafından teklif edilen tutarın iflâs yoluyla tasfiye hâlinde elde edilebilecek bedelden fazla olacağının anlaşılması. b) Teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması (bu kapsamda mahkeme, borçlunun beklenen haklarının dikkate alınıp alınmayacağını ve alınacaksa ne oranda dikkate alınacağını da takdir eder). c) Konkordato projesinin 302 nci maddede öngörülen çoğunlukla kabul edilmiş bulunması. d) 206 ncı maddenin birinci sırasındaki imtiyazlı alacaklıların alacaklarının tam olarak ödenmesinin ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifasının, alacaklı bundan açıkça vazgeçmedikçe yeterli teminata bağlanmış olması (302 nci maddenin altıncı fıkrası kıyasen uygulanır). e) Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama giderleri ile konkordatonun tasdiki durumunda alacaklılara ödenmesi kararlaştırılan para üzerinden alınması gereken harcın, tasdik kararından önce, borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş olması. Mahkeme konkordato projesini yetersiz bulursa kendiliğinden veya talep üzerine gerekli gördüğü düzeltmenin yapılmasını isteyebilir.

 

İİK m. 306 – Konkordatonun tasdiki kararı, kapsamı ve ilânı

MADDE 306- Konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir. Kararda, tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir. Bu takdirde kayyım, borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini muhafaza edip etmediği konusunda iki ayda bir tasdik kararını veren mahkemeye rapor verir; alacaklılar bu raporu inceleyebilirler. Tasdik kararı mahkemece, 288 inci madde uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.

 

İİK m. 307 – Konkordatonun tasdiki kararı, kapsamı ve ilânı

MADDE 307- Borçlunun talebi üzerine, tasdik kararında rehinli malın muhafaza altına alınması ve satışı, karardan itibaren bir yılı geçmemek üzere aşağıdaki şartlarla ertelenebilir. a) Rehinle temin edilen alacak konkordato talebinden önce doğmuş olmalıdır. b) Rehinle temin edilen alacağın konkordato talep tarihine kadar ödenmemiş faizi bulunmamalıdır. c) Borçlu rehinli malın, işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve paraya çevrilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmiş olmalıdır. Rehinli malın muhafazası ve paraya çevrilmesinin ertelenmesi hâlinde satış isteme süresi işlemez. Borçlunun talebi üzerine, tasdik kararında finansal kiralama konusu malların iadesi, karardan itibaren bir yılı geçmemek üzere aşağıdaki şartlarla ertelenebilir. a) Borçlu finansal kiralama sözleşmesinin aynen ifasını 294 üncü maddenin yedinci fıkrası uyarınca üstlenmiş olmalıdır. b) Finansal kiralamadan doğan kira alacağı konkordato talebinden önce doğmuş olmalıdır. c) Ödenmemiş kira borcu, üç aylık tutarı aşmamalıdır. d) Bu erteleme nedeniyle finansal kiralama konusu malın değer kaybından kaynaklanabilecek zarar, teminat altına alınmış olmalıdır. e) Borçlu finansal kiralama konusu malın işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve iade edilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmiş olmalıdır. Birinci ve üçüncü fıkrada belirtilen alacaklılar yazılı görüşlerini konkordatonun tasdikine ilişkin duruşmadan önce sunmaya davet edilirler; bu alacaklılar ayrıca tasdik duruşmasına çağırılırlar. Borçlu, rehinli veya finansal kiralama konusu malı rızasıyla devreder, iflâs eder veya ölürse, erteleme kendiliğinden hükümsüz hâle gelir. Konkordatoyu tasdik eden mahkeme, ilgili alacaklının talebi üzerine ve borçluyu da davet ederek aşağıdaki hâllerden birinin varlığının yaklaşık olarak ispat edilmesi kaydıyla erteleme kararını kaldırır. a) Borçlu ertelemeyi yanlış bilgiler vermek suretiyle elde etmişse. b) Borçlunun serveti ve gelirleri artmış ve borçlu, ekonomik varlığını tehlikeye sokmadan borcu ödeyebilecek hâle gelmişse. c) Rehinli malın paraya çevrilmesi veya finansal kiralama konusu malın iadesi, borçlunun ekonomik varlığını artık tehlikeye sokmayacaksa.

 

İİK m. 308 – Konkordatonun tasdik edilmemesi ve borçlunun iflâsı

MADDE 308- Konkordato tasdik edilmezse mahkeme konkordato talebinin reddine karar verir ve bu karar 288 inci madde uyarınca ilân edilerek ilgili yerlere bildirilir. Borçlunun iflâsa tabi şahıslardan olması ve doğrudan doğruya iflâs sebeplerinden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme, borçlunun iflâsına resen karar verir.

 

İİK m. 308/a – Kanun yolları

MADDE 308/a- Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilânından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır.

 

İİK m. 308/a – Kanun yolları

MADDE 308/a- Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilânından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır.

 

İİK m. 308/b – Çekişmeli alacaklar hakkında dava

MADDE 308/b- Alacakları itiraza uğramış olan alacaklılar, tasdik kararının ilânı tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilirler. Tasdik kararını veren mahkeme, konkordato projesi uyarınca çekişmeli alacaklara isabet eden payın, kararın kesinleşmesine kadar borçlu tarafından, mahkemece belirlenen bir bankaya yatırılmasına karar verebilir. Süresi içinde dava açmamış olan alacaklılar, bu paydan ödeme yapılmasını talep edemezler; bu durumda yatırılan pay borçluya iade edilir.

 

İİK m. 308/c – Konkordatonun hükümleri

MADDE 308/c- Konkordato, tasdik kararıyla bağlayıcı hâle gelir. Tasdik edilen konkordato projesinde konkordatonun, tasdik kararının kesinleşmesiyle bağlayıcı hâle geleceği de kararlaştırılabilir; bu takdirde mühletin etkileri, kanunda öngörülen istisnalar saklı kalmak kaydıyla konkordatonun bağlayıcı hâle geldiği tarihe kadar devam eder. Bağlayıcı hâle gelen konkordato, konkordato talebinden önce veya komiserin izni olmaksızın mühlet içinde doğan bütün alacaklar için mecburidir. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacaklar, rehinli alacaklıların rehnin kıymetini karşılayan miktardaki alacakları ve 6183 sayılı Kanun kapsamındaki amme alacakları hakkında bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz. Kredi kurumları tarafından verilen krediler de dahil olmak üzere, mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçlar, adi konkordatoda konkordato şartlarına tabi değildir; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda yahut sonraki bir iflâsta masa borcu sayılır. Aynı kural karşı edimin ifasını komiserin izniyle kabul eden borçlunun taraf olduğu sürekli borç ilişkilerindeki karşı edimler için de geçerlidir.

 

İİK m. 308/ç – Konkordatonun sonuçlanmayan takiplere etkisi

MADDE 308/ç- Konkordatonun taraflar için bağlayıcı hâle gelmesi, geçici mühlet kararından önce başlatılmış takiplerde konulan ve henüz paraya çevrilmemiş olan hacizleri hükümden düşürür. Birinci fıkra hükmü, 308/c maddesinin üçüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar için konulan hacizler hakkında uygulanmaz..

 

İİK m. 308/d – Konkordato haricinde yapılan vaatler

MADDE 308/d- Borçlu tarafından alacaklılardan birine konkordato projesinde öngörülenden fazla olarak yapılan vaatler hükümsüzdür.

 

İİK m. 308/e – Konkordatonun kısmen feshi

MADDE 308/e- Kendisine karşı konkordato projesi uyarınca ifada bulunulmayan her alacaklı konkordato uyarınca kazanmış olduğu yeni hakları muhafaza etmekle birlikte konkordatoyu tasdik eden mahkemeye başvurarak kendisi hakkında konkordatoyu feshettirebilir. Fesih talebi üzerine verilecek hükmün tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

e

İİK m. 308/f – Konkordatonun tamamen feshi

MADDE 308/f- Her alacaklı, kötü niyetle sakatlanmış konkordatonun feshini tasdik kararını vermiş olan mahkemeden isteyebilir. Konkordatonun tamamen feshi kararı kesinleştiğinde durum 288 inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir. 308 inci madde hükmü bu hâlde de uygulanır.

 

İİK m. 308/g – Konkordatoda harç, vergi istisnaları ve teşvik belgeleri

MADDE 308/g- Tasdik edilen konkordato projesi kapsamında; a) Yapılacak işlemler, 492 sayılı Harçlar Kanununa tabi harçlardan; bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar, damga vergisinden, b) Alacaklılar tarafından her ne nam altında olursa olsun tahsil edilecek tutarlar, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu gereği ödenecek banka ve sigorta muameleleri vergisinden, c) Borçluya kullandırılacak krediler, Kaynak Kullanımı Destekleme Fonundan, istisna edilmiştir. Bu istisna hükümleri konkordato projesinde belirtilen işlemler bakımından borçlu ile proje kapsamındaki alacaklılara özgü olarak uygulanır. Üçüncü kişiler bu istisna hükümlerinden yararlanamaz. Konkordato projesine göre borçları yeni bir itfa plânına bağlanan borçlulara ait olan teşvik belgelerinin süreleri ile ihracat taahhüt süreleri, geçici mühlet kararının verildiği tarihten konkordatonun bağlayıcı hâle geldiği tarihe kadar işlemez.

 

İİK m. 308/h– II. REHİNLİ ALACAKLILARLA MÜZAKERE VE BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI Rehinli alacaklılarla müzakere şartları ve yapılandırmanın hükümleri

MADDE 308/h- Adi konkordatoda borçlu, ön projede belirtmek suretiyle, alacaklı lehine rehin tesis edilmiş borçlarının yapılandırılmasını bu madde uyarınca talep eder. Komiser, kesin mühlet içinde uygun göreceği zamanda bütün rehinli alacaklıları borçlunun anapara indirimi, faiz indirimi, vadelendirme veya diğer ödeme tekliflerini müzakere etmek üzere tebligat çıkartarak davet eder. Müzakerede ve müzakereyi takip eden yedi günlük iltihak süresi içinde rehinli alacaklıların, alacak miktarı itibarıyla üçte ikiyi aşan çoğunluğu ile bir anlaşma hasıl olursa, komiser, imzalanan anlaşmaları tutanağa bağlar ve rehinli alacaklılarla anlaşma yapıldığını 302 nci madde uyarınca mahkemeye tevdi edeceği gerekçeli raporuna ayrı ve bağımsız bir başlık altında işler. Borçlunun tekliflerinin alacak miktarı itibarıyla üçte ikiyi aşan çoğunlukla kabul edilmesi hâlinde, borçlu ile anlaşamayan rehinli alacaklı, konkordato talep tarihinden itibaren, taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan temerrüt öncesi faiz oranı uygulanmak suretiyle, diğer rehinli alacaklılarla yapılan anlaşmalardan en uzun vadelisine tabi olur. Bu husus ve anlaşmaya varılamayan rehinli alacaklılara borçlu tarafından yapılacak ödemelere ilişkin plan komiser tarafından tutanağa geçirilir ve komiserin 302 nci madde uyarınca mahkemeye tevdi edeceği gerekçeli rapora da işlenir. Rehinli alacaklılarla bir anlaşmaya varılamamışsa, bu husus da komiserin gerekçeli raporuna işlenir. Mahkeme, rehinli alacaklılarla yapılan anlaşmaları üçte iki oranına ulaşılıp ulaşılmadığı ve anlaşmaya varılamayan rehinli alacaklılar varsa bunlara uygulanacak ödeme planının bu maddede öngörülen şartlara uyup uymadığı bakımından kontrol ettikten sonra anlaşmaları ve ödeme planını, 305 inci ve 306 ncı maddeler uyarınca vereceği karara dahil eder. 302 nci madde uyarınca yapılacak alacaklılar toplantısı borçlunun konkordato projesini kabul etmezse, bu madde uyarınca anlaşma yapmış olan rehinli alacaklıların borçluyla akdetmiş bulundukları anlaşmalar ve anlaşma yapmamış olan rehinli alacaklılar için hazırlanmış olan ödeme planı geçerli hâle gelmez. Yapılan anlaşmaya uygun olarak kendisine karşı ifada bulunulmayan her rehinli alacaklı tasdik kararını veren mahkemeye başvurarak o rehinli alacağa ilişkin anlaşmayı feshettirebilir. Ancak bu fesih sonucunda üçüncü fıkrada belirtilen üçte iki oranının altına düşüldüğü takdirde, borçlunun teklifini kabul etmeyip ödeme planına tabi tutulan rehinli alacaklılar bu planla bağlı olmaktan çıkar, borçlu ile anlaşmış olan rehinli alacaklılar ise anlaşmayı sona erdirebilir. Bu madde münhasıran adi konkordatoda borçlunun, alacaklı lehine rehin tesis edilmiş borçlarının yapılandırılması teklifinde bulunması hâlinde uygulanır. 285 ilâ 309/l maddeleri, açıkça belirtilmedikçe rehinli alacaklılar hakkında uygulanmaz.

 

İİK m. 309 – Şartları ve hükümleri

MADDE 309-  İflâsına hükmedilmiş olan bir borçlu konkordato talep ederse veya bu borçlunun alacaklılarından biri konkordato işlemlerinin başlatılmasını isterse, iflâs idaresi, görüşüyle beraber ikinci alacaklılar toplanmasında veya daha sonra müzakere edilmek üzere alacaklılara bu talebi bildirir. 302 ilâ 307 nci maddeler ile 308/a ilâ 308/g maddeleri burada da uygulanır. Komisere ait görevler iflâs idaresi tarafından yapılır. Konkordato talebinin alacaklılar tarafından kabul edildiği toplantının yapıldığı tarihten, konkordatonun mahkemece tasdik edildiği tarihe kadar geçen sürede müflisin mallarının paraya çevrilmesi durur. Bu süre altı ayı geçemez. Konkordato hakkında verilen karar iflâs idaresine bildirilir. Konkordatonun tasdiki kararının kesinleşmesi üzerine iflâs idaresi iflâsa hükmeden mahkemeden iflâsın kaldırılmasını ister. İflâstan sonra konkordato iflâs tasfiyesi içinde ancak bir defa istenebilir.

 

Açıklamalar

İflasına karar verilmiş bir kimse iflasın kaldırılması, m. 182, için konkordato teklif edebilir. Müflis, konkordato teklifini (projesini) iflas idaresine verir. Bilanço, gelir tablosu vs. vermesine gerek yoktur. İflas isteyebilecek olan alacaklılar da konkordato işlemlerinin başlatılmasını talep edebilirler. İflasın açılması ile paraların kesin dağıtımı arasındaki dönemde teklif edilebilir. Kesin dağıtımdan sonra teklif edilemez. Konkordato teklifi 2. Ve daha sonra alacaklılar toplantısında görüşülerek oylanır. 2. Alacaklılar toplantısında teklifin görüşülebilmesi için toplanma yeter sayısının mevcut olması, m. 237, 221, gerekli değildir. Görüşmeler sırasında alacaklılar teklife karşı çıkabilir ve itirazlarını ileri sürebilir. Özel bir çoğunluk öngörülmediği için adi konkordatoda gereken çoğunluğun burada da sağlanması yeterlidir. Konkordato mühleti yoktur ve komiser atanmaz. Mühlet verilmediğinden devam etmekte olan iflas tasfiyesi de durmaz. Tasfiye işlemleri, 2. Alacaklılar toplantısına kadar devam eder. Ancak,talebin alacaklılar tarafından kabul edildiği toplantının yapıldığı tarihten, konkordatonun tasdik edildiği tarihe kadar geçen sürede müflisin mallarının paraya çevrilmesi durur, m. 309/3. Bu süre 6 ayı geçemez. Teklif, 1.alacaklılar toplantısından önce yapılırsa 1.alacaklılar toplantısı iflas tasfiyesini 2. Alacaklılar toplantısına kadar tatil edebilir, m. 224/2. Ancak sadece satış işlemleri tatil edilmelidir. Teklifi alan iflas idaresi, bu teklifi gerekçeli bir rapor ile 2. Alacaklılar toplantısına sunar, m. 309/1, 237/3. 2.alacaklılar toplantısı bu teklifi inceler. İlanda, konkordato teklifinin de görüşüleceği açıkça belirtilmelidir, m. 237/3. Teklif, 2. Alacaklılar toplantısından sonra yapılır ise, iflas idaresi teklifin görüşülmesi için tekrar toplantıya çağırır, m. 240 Alacaklılar toplantısına iflas müdürü veya yardımcısı başkanlık eder.İflas idaresi ise toplantıda alacaklılara teklif hakkında ayrıntılı bir rapor sunar, m. 309/2 atfıyla m. 302/8. Toplantı sonunda tutanak düzenlenir ve alacaklılar tarafından imzalanır İflas içi konkordatonun kabulü için gereken çoğunluk iflas dışı konkordatodaki gibidir. Gereken çoğunluğun hesabında dikkate alınma bakımından önemli olan, alacağın sıra cetveline kabul edilip edilmediği değil, bildirilmiş olup borçlu tarafından kabul edilmiş olup olmadığıdır. Kabul edilmeyen alacaklar çekişmeli alacak sayılır ve hangi oranda dikkate alınacaklarına mahkeme karar verir, m. 302/7 2. alacaklılar toplantısının konkordatonun kabulü hakkındaki karar, iflas idaresi tarafından ticaret mahkemesine tasdik talebiyle sunulur. Tasdik kararı kesinleşince mahkeme durumu iflas idaresine bildirir. İflas idaresi, mahkemeden iflasın kaldırılmasını talep eder, m. 309. Tasdik talebi reddedilirse kararı iflas idaresine bildirir. İflas idaresi bu durumda tasfiyeye devam eder. Tasfiye süreci boyunca bir kez talep edilebilir. Borçlu, borçlarını konkordatodaki koşullara göre ödemekle yükümlüdür. İflas içi konkordatonun hükümleri tasdik kararıyla değil, iflasın kaldırılması kararıyla yürürlüğe girer. Konkordatonun tasdikine ilişkin karar ayrıca ilan edilmez. İflasın kaldırıldığının ilanı bunun yerine geçer, m. 182/3, m. 166/3